DIE GROOTSTE GODSDIENSTIGE ONTWAKING
Vanaf die 1800's het daar ‘n skielike ontwaking in die verkondiging van die Wederkoms van Jesus plaasgevind:
In Suid Amerika - 'n Spaanse Jesuiet, onder die skuilnaam van Manuel de Lacunza, was een van die eerstes om aandag te trek op die spoedige Wederkoms van Jesus en het 'n boek geskryf met die titel: "The Coming of Messiah in Glory and Majesty." In 1842 het Pous Leo XII persoonlik die publikasie van hierdie boek in enige taal verbied!
Engeland - Meer as 1000 predikers het die boodskap uitgedra, o.a. Edward Irwing, Henry Drummond ('n Bankier en Parlementslid), William Cunninghame ('n Skotse lekepredeker wat 21 boeke oor die profesieë geskryf het), Horatius Bonar, George Muller, ens.
Holland - Heintzepeter, 'n kranige prediker en Kurator van die Koninklike Museum, het die Wederkomsboodskap uitgedra en twee pamflette oor “De groote Wereldgebeurtenissen” geskryf.
Duitsland - Die bekende Lutherse predikant, Bengel, is ondersteun deur Johann Richter wat self die Wederkoms verkondig het en die "Familie Bybelkommentaar," van 6 volumes, die lig laat sien het.
Rusland - Honderde Duitsers wat vervolg was a.g.v. hulle geloof in die spoedige Wederkoms van Christus, het hulle boodskap aan die Russe verkondig.
Frankryk en Switzerland - Nicole, ‘n prokureer van Nyon, het ‘n spesiale traktaat geskryf oor die Wederkoms en professor Francois Louis Gaussen van die nuutgestigde Kweekskool in Geneva, het lesings in die universiteit aangebied oor die profesieë en Jesus se spoedige Wederkoms.
Skandinawië - Dit was verbode om te preek indien jy nie 'n Lutherse predikant was nie, en God moes alternatiewe metodes gebruik. Kinders van so jonk as 7 jaar het op tafels gespring, die Evangelie verkondig, en dan skielik weer verder begin speel, sonder dat hulle vervolg kon word.
Sendelinge - Sendelinge het die wêreld gaan evangeliseer: [1] Joseph Wolff, die sendeling vir die hele wêreld, het die wederkomsboodskap vanaf Indië tot voor die Amerikaanse Kongres verkondig, [2] Henry Martyn en Cary, was sendelinge na Indië, [3] Judson, sendeling na Burma, [4] Morrison, sendeling na China en [5] James Moffatt en David Livingstone was sendelinge na Afrika.
Dit was ‘n spontane godsdienstige herlewing wat oral oor die Christelike Wêreld, op ‘n onafhanklike wyse deur die Gees van God aangeblaas is. Almal het een doel voor oë gehad: die voorbereiding van die wêreld vir die Wederkoms van Christus. Die tydperk was 1800 tot 1850 nC.
V.S.A., Teen 1842 was daar meer as 500 predikante van verskillende kerkgenootskappe wat die Wederkoms verkondig het. In 1844 alleen, was meer as 2000 lesings oor die Wederkoms van Christus aangebied. (Dit is meer as 5 lesings per dag, vir een hele jaar lank!).
Die feit dat die grootste godsdienstige ontwaking in die V.S.A. plaasgevind het, is insiggewend, juis omdat die V.S.A. die laaste volk is wat in die profesieë beskryf word (Openb. 13:11-17).
Die V.S.A., volgens profesie, sou op twee belangrike Christelike pilare gegrondves wees, nl. Godsdiensvryheid en Menseregte (Openb. 13:11). Hierdie volk (volgens profesie) gaan die hele wêreld in ‘n finale godsdienstige krisis indompel (Openb. 13:12 17). Met hierdie nasie het die Tweede Adventbeweging, soos dit ook bekend staan, sy hoogtepunt bereik.
DIE TWEEDE ADVENTBEWEGING
(MILLERIETE BEWEGING)
Die beweging sou sy naam kry van William Miller, ‘n Baptiste lekeprediker. Hy was die eerste groot profetiese prediker in die V.S.A., wat na 15 jaar se diepgaande studie van die 2300 Jaar Profesie (Dan. 8:14), oortuig was dat Jesus se Wederkoms in 1844 sou plaasvind.
Populêre Siening van die tyd - Al die vertolkers van profesie het in die tydperk die siening gehuldig dat die aarde die heiligdom is wat tydens die Wederkoms met vuur gereinig sou word en 2 Pet 3:10-12 gebruik om dit mee te staaf. Deur die Jaar / Dag Beginsel toe te pas, het hulle tot die slotsom gekom dat die 2300 Jaar Profesie (Dan 8:14), die datum (1844) vir die Wederkoms aangedui het wanneer die Heiligdom (die aarde) gereinig sou word.
BOODSKAP SO SOET SOOS HEUNING
Openb 10:9
“En ek het na die engel gegaan en aan hom gesê: Gee my die boekie. Toe sê hy vir my: Neem en eet dit op, en dit sal jou maag bitter maak, maar in jou mond sal dit soet wees soos heuning.”
Om die Boekie te eet, beteken om dit te bestudeer en in jou hart te bewaar. (Jer. 15:16 en Eseg. 3:1).
William Miller (Baptis) het sy eerste preek in Augustus 1831 gegee. Twee jaar later verskyn die Sterrereën van 1833. Volgens die 6de Seël is dit die laaste groot natuurteken voor die hemel toegerol word soos ‘n boek en Jesus op die wolke verskyn (Openb 6:13-17).
Bekende predikers soos J. V. Himes (Christian), J. Litch (Metodiste Episkopaal), C. Fitch (Congregational) en andere het William Miller in sy boodskap van Jesus se naderende Wederkoms, ondersteun. Honderde boeke, traktate en artikels het die lig gesien. Sendingstasies regoor die wêreld het die nuus versprei. Dit was 'n wonderlike boodskap van hoop dat Jesus, die Bruidegom, op pad was! Die Boodskap was so soet soos heuning en duisende het dit gretig ingedrink.
Wat dit so merkwaardig gemaak het, was dat daar geen sensasie soekery was nie, geen wilde en fanatiese opgewondenheid het geheers nie. Geen uitbundige verskynsels was te bespeur tydens die Tweede Adventbeweging in 1844 nie. 'n Stille en gewyde atmosfeer het geheers onder gelowiges (heilige oomblikke) en ongelowiges het in stille afwagting (uit vrees vir die oordeel) uitgekyk vir iets om te gebeur.
DIE BITTER TELEURSTELLING
Openb 10:10
“Toe neem ek die boekie uit die hand van die engel en eet dit op, en in my mond was dit soet soos heuning; maar toe ek dit geëet het, het my maag bitter geword.”
En so het die bitter teleurstelling ook gevolg - Jesus Christus, die Bruidegom, het nie in 1844 nC. gekom nie! Êrens was daar groot fout! Wat het gebeur? Was hul datum berekeninge van die Profesiëe verkeerd?
Die datums was korrek en onbetwisbaar, maar die gebéúrtenis was verkeerd vertolk. Die Heiligdom was níé die áárde nie, maar die wáre Heiligdom in die hémel waar Gód is, wat gereinig sou word.
Tot en met die kruisdood van Jesus, het die dissipels die profesieë nie verstaan nie. Hulle het gedink Jesus kom 'n aardse koninkryk vestig, en het gedurigdeur gestrewe om eerste te wees. (Markus 9:31 34; Lukas 22:24; Hand. 1:6) Met Jesus se dood, was al hulle hoop vernietig. Dit was 'n bittere teleurstelling - totdat Jesus opgestaan het.
So was die Tweede Adventbeweging van 1844, 'n bittere teleurstelling vir die gelowiges. Almal het die Wederkoms van Jesus verwag, en toe dit nie gebeur nie, was almal plat geslaan. Maar dit is presies wat die engel in Openb 10:9,10 voorspel het, wat sou gebeur.
Hiram Edson, een van die Milleriete het só oor sy bitter ondervinding geskryf: “Ons diepste hoop en verwagtinge was aan stukke en so ‘n verslae gees van geween het oor ons gekom soos ek nog nooit ervaar het nie. Dit het gevoel asof die verlies aan alle aardse geliefdes nie ‘n vergelyking kon wees nie. Ons het gehuil en gehuil tot die dag gebreek het. Ek het diep in myself hieroor nagedink en gesê: My Advent (wederkoms) ondervinding was die rykste en helderste van al my christelike ondervindings. As dit ‘n mislukking moet wees, wat was die res van my christelike ondervinding werd? Is die Bybel hierdeur as ‘n mislukking geopenbaar? Is daar dan geen God -, geen hemel - ,geen goue huisstad -, geen Paradys nie? Is dit alles net ‘n slim uitgewerkte fabel gewees? Is daar dan geen werklikheid vir ons gekoesterde hoop en verwagtinge van dié dinge nie?” George R. Knight, Milennial Fever and the end of the World, Pacific Press Publishing Association, Ontario, 1993, bl. 218.
Asof die teleurstelling nie erg genoeg was nie, was die bespotting wat teen die Milleriete gemaak was, veel erger:
“Op die verbale front het Garrisson se Liberator van 8 Nov. 1844 opgemerk dat Miller en sy navolgers gelei was ‘deur ‘n betreurenswaardige fantasie van die brein’. Die New York Evangelist het ‘n dag vóór die tyd daarop gewys dat ‘die laaste dag van die wêreld nog nie aangebreek het nie, nieteenstaande die oortuigende voorspellings van Miller... en sy misleide volgelinge... Die wiele van die natuur rol steeds ongehinderd voort... Die son het nog nie vergeet om op te kom nie.’ Die son ‘sal sy toegelate rondtes nog vir eeue voltooi; wanneer die hedendaagse profete en die profesiëe al vergete is.’ Natuurlik het die Misnaamde Olyftak ook sy eie deeltjie aan te bied, wanneer dit die donderslae rooi met ongekende wraak neerstort’ op Himes en sy mede outeurs van die Miller Mania.” Ibid., bl.220.
Duisende van die wat deel was van die Groot Adventbeweging, het dit nou verlaat. Sommige het onder groot bespotting terug gegaan na hul ou kerke toe, ander het die godsdiens heeltemal verlaat, andere het splinterbewegings gestig, soos die Spiritualizers (Vergeestelikers - wat alles in die Bybel, asook Jesus se Koms probeer vergeestelik het); die Abberrante groep (Geestelikes - Jesus het gekom, maar Hy leef nou ín ons! ‘n Nuwe vleeswordingsteorie); die Shakers; ens.
(Kyk die aangrypende film oor hierdie gebeurtenis, die lewe van William Miller en Ellen G White)
Meer oor hierdie bitter teleurstelling op die volgende bladsy